İzmir’in peyzaj planlama çalışmalarında ekosistemin korunmasına rehber olacak proje

Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Engin Nurlu’nun yürütücülüğünü yaptığı “Peyzaj Planlamada Ekosistem Hizmetleri: İzmir İli Örneğinde Bir Yol Haritası” başlıklı proje TÜBİTAK 1001-Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı” kapsamında desteklenmeye uygun bulundu.

Proje takımını makamında ağırlayarak tebrik eden Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Tam akreditasyona sahip, öğrenci odaklı, araştırma üniversitemiz TÜBİTAK’ın farklı programlarında liderliğini sürdürüyor. Ege Üniversitesi, son altı yıldaki geleneği bozmayarak, TÜBİTAK Araştırma Takviye Programları Başkanlığına önerilen projelerde en çok proje takviyesi alan devlet üniversitesi oldu. Kabul alan bu projelerimizden birisi de Ziraat Fakültemiz Peyzaj Mimarlığı Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Engin Nurlu’nun yürütücülüğünü yaptığı bilim takımı tarafından hazırlanan proje oldu. Üniversitemizde bir kültüre dönüştürerek sürdürülebilir hale getirdiğimiz araştırma ve bilim üretme ekosistemimizi daha da güçlendirmeyi, Türkiye Yüzyılı’nı Türk bilim yüzyılı yapmak için akıl teri dökmeyi sürdüreceğiz. Bilim grubumuzu tebrik ediyor, muvaffakiyetlerinin devamını diliyorum” dedi.

Araştırmanın içeriği ile ilgili bilgi veren proje yürütücüsü Prof. Dr. Engin Nurlu, “Ekosistemlerin insanlara sunduğu tüm yararları tabir eden ekosistem hizmetleri kavramı günümüzde peyzaj planlama ve idare çalışmalarına ışık tutabilecek en temel bilgileri bizlere sunmaktadır. Alan kullanım / arazi örtüsü (AKAÖ) değişimi ile ekosistem hizmetleri ortasındaki ilgi çok istikametli mekânsal ve zamansal bağlantılara bağlıdır. Bu bağlantının ortaya koyulup anlaşılması, sürdürülebilir kalkınmayı ekosistem hizmetlerinin korunması ve geliştirilmesiyle dengeleyen, çevresel zorluklar karşısında sürdürülebilirliği ve dayanıklılığı teşvik eden şuurlu planlama ve idare kararlarını alabilmek açısından hayli değerlidir. Bu kapsamda projenin temel gayesi çeşitli siyaset, plan ve yatırımların neden olduğu alan kullanım/arazi örtüsü (AKAÖ) değişimlerinin ekosistem hizmetlerine tesirlerini kıymetlendirerek, geleceğe yönelik olarak birbiriyle rekabet halindeki arazi taleplerinin aktif idaresi için metodolojik bir yaklaşımla yol haritasının oluşturulmasıdır” dedi.

  “İzmir’in 2040 yılına yönelik 4 farklı AKAÖ senaryosu oluşturulacak”

Prof. Dr. Engin Nurlu, “Proje ile İzmir ili örneğinde 1990-2020 yılları ortasında farklı siyaset, plan ve yatırımların neden olduğu AKAÖ değişimlerinin ekosistem hizmetleri üzerindeki tesiri kıymetlendirilerek, 2040 yılı için AKAÖ ve ekosistem hizmet modelleri oluşturulup, gelecekte faal idare için paydaşlarla birlikte mekânsal stratejiler ve tahliller belirlenmeye çalışılacaktır. Projede çeşitli açık erişimli datalar, uzaktan algılama, coğrafik bilgi sistemleri ve istatistiki araçlar ile işlenerek tahlil edilecek ve değerlendirilecektir. Bu hedefle İzmir ili bütününde 1990-2020 yılları ortasında AKAÖ haritalanacak, 2040 yılı için 4 farklı AKAÖ senaryosu oluşturulacak, 2020 ve 2040 yılları için temel 4 ekosistem hizmeti modellenerek, çoklu ekosistem hizmeti indeksi ve AKAÖ değişimleri üzerinden çevresel değişkenler ile ekosistem hizmetleri ortasındaki bağlantı saptanacaktır. Son evrede ise çoklu ekosistem hizmetleri bakımından güçlü ve zayıf bölgelerde iştirakçi haritalama yaklaşımı ile paydaş görüşlerinin mekânsal strateji ve tahlillere entegre edilmesine yönelik yaklaşımlar geliştirilecektir” diye konuştu.

“Ülkemizin 12. Kalkınma Planı gayelerine katkı sunacak”

Projenin özgün çıktılarının olacağını belirten Prof. Dr. Engin Nurlu,  “Yenilikçi ve kapsamlı formüller ile değişen AKAÖ deseninin ekosistem hizmetlerini nasıl etkilediğini anlamaya yönelik mekânsal modeller üretilecek. Çoklu ekosistem hizmeti değerlendirmesinin Türkiye’deki çok kesimli karar alma süreçlerine nasıl entegre edilebileceği araştırılacak. Farklı AKAÖ sınıfları ortasındaki çatışmaların ekosistem hizmeti sağlamadaki tesirlerini ortaya koyarak, farklı planlama ve idare stratejilerinin etkililiğinin kıymetlendirilmesine ve uyarlanabilir idare uygulamalarına bilgi sağlayacak bir altlık ortaya koyulacak” dedi. Hazırlanan projenin, 12. Kalkınma Planı amaçlarından “3.4. Afetlere Dirençli Ömür Alanları, Sürdürülebilir Çevre” maksadına katkı sunacağını söz eden Prof. Dr. Engin Nurlu, projenin “Çevrenin Korunması”, “Bölgesel Gelişme” ve “Kırsal Kalkınma” maksat, siyaset ve önlemleriyle uyumlu olduğunu belirtti.

          Multidisipliner proje ekibi

Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Engin Nurlu’nun yürütücülüğünü yaptığı projede Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi  Peyzaj Mimarlığı Bölümü  Öğretim  Üyesi Doç. Dr. Ebru Ersoy Tonyaloğlu, İzmir Demokrasi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü  Öğretim  Üyesi   Doç. Dr. Birsen Kesgin Atak, İzmir Demokrasi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi  İdare Bilişim Sistemleri Bölümü  Öğretim  Üyesi  Dr. Öğr. Üyesi Can Saygıner ve Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Kısmı Araştırma Vazifelisi  Diba Şenay, araştırmacı olarak misyon alıyor.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı